150 jaar Oosterspoorweg 1874-2024

De Oosterspoorlijn (ook wel Gooilijn genoemd voor het deel door onze regio) is een zeer belangrijke treinroute door de Gooi en Vechtstreek. De groei en opbouw van onze regio is aan deze trein te danken. Van een arm gebied met voornamelijk schapenhouders is de regio uitgegroeid tot een welvarend gebied met o.a. de Mediahoofdstad van Nederland. De trein reed 10 juni precies 150 jaar geleden voor het eerst en dat wordt uitgebreid gevierd! Naast deze spoorlijn bestaan ook stations Naarden-Bussum, Hilversum, Hilversum Sportpark, Baarn, Amersfoort en Utrecht Maliebaan 150 jaar.

De spoorlijn werd aangelegd door de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM of HSM) en loopt van Amsterdam via Hilversum, Amersfoort en Apeldoorn naar Zutphen. Het deel tussen het voormalige station Amsterdam Oosterdok en Amersfoort werd geopend in 1874. De verlenging naar Apeldoorn en Zutphen kwam in 1876 gereed. In 1874 werd tevens de ‘zijlijn’ van Hilversum naar Utrecht Maliebaan en Lunetten geopend. Hierdoor kreeg de HSM ook een eigen spoorverbinding tussen Amsterdam en Utrecht. Reizigers uit de richting Hilversum konden hier overstappen op treinen van de Staatsspoorwegen richting ‘s-Hertogenbosch en omgekeerd.

 Festiviteiten

Op zaterdag 8 juni rijdt de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM) vier ritten van Hilversum CS naar het Spoorwegmuseum, Utrecht Maliebaan. Vrijwilligers van de VSM zorgen aan boord voor het uitdelen van historische treinkaartjes, het knippen van de kaartjes en voor de bemanning van de restauratiewagen en het ‘koek en zopie wagentje’. De vrijwilligers dragen historische kostuums.

Op 10 juni 2024 is het precies 150 jaar geleden dat Hilversum in 1874 aangesloten werd op de Oosterspoorlijn, de lijn van Hilversum naar Utrecht Maliebaan. Om dit moment te vieren zijn er tussen 8 en 10 juni verschillende festiviteiten op en rond de stations Hilversum, Naarden-Bussum, Baarn, Amersfoort en Utrecht Maliebaan.

Ook rijdt er op zaterdag 8 juni een stoomlocomotief, een diesellocomotief en de 100 jaar oude historische trein de Blokkendoos genaamd  tussen Hilversum Centraal Station en Utrecht Maliebaan. Inwoners en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties hebben een kaartje ontvangen of gewonnen om met één van de ritten mee te kunnen reizen. De NS deelt kinderboekjes uit ‘Het is fijn in de trein’. In het Spoorwegmuseum in Utrecht is (tot en met 1 november) de tentoonstelling ‘Maliebaanstation 150 jaar’ te zien. Op 8 juni zijn er ook verschillende feestelijke gebeurtenissen in het Spoorwegmuseum, waaronder een boekpresentatie over de Oosterspoorlijn, de première van een documentaire over de spoorlijn en de heropening van het opgeknapte buitenterrein.

ProRail biedt de drie gemeenten Naarden-Bussum, Baarn en Hilversum een gedenksteen aan voor op de stations ter ere van 150 jaar. De gemeente Gooise Meren heeft deze al op 16 april jl. in ontvangst genomen op station Naarden-Bussum. De gemeente Hilversum ontvangt de plaquette op 8 juni tijdens een festiviteit op het Oosterspoorplein. In De Kwekerij op het Oosterspoorplein in Hilversum hangt (tot het einde van het jaar) een gedicht van de stadsdichter over 150 jaar spoor, dit is te zien vanuit de trein. Verder maakt ProRail twee podcast afleveringen over de Oosterspoorweg.

Belang van het spoor voor de regio Gooi en Vechtstreek

Tot halverwege de 19^e eeuw was het Gooi een arm gebied met voornamelijk schapenhouders en boekweittelers. Met de komst van het spoor werd de regio bereikbaar. Er ontstonden nieuwe woongebieden op een steenworp afstand van Amsterdam waar forenzen met de trein vertrokken vanuit het Gooi. Maar ook ontstonden in het Gooi nieuwe industrieën zoals de diamantindustrie en weverijen. Ook de Seintoestellenfabriek was in Hilversum, waar in 1923 de eerste landelijke radio-uitzending werd uitgezonden, het begin van Hilversum Mediastad.  Dit tracé is nog steeds zeer relevant voor de leefbaarheid en verdere ontwikkeling van onze regio en staat hoog op de agenda van de bestuurders van Gooi en Vechtstreek. Nieuwe woningbouw en bedrijvigheid wordt zoveel mogelijk gepland in de buurt van OV knooppunten (waaronder de treinstations) of op locaties met een goede verbinding naar stations. Dit geldt ook voor voorzieningen die reizigers nodig hebben, zoals overstap op bus of gebruik van (deel)fietsen richting alle kernen in deze regio. Naast de bereikbaarheid van onze regio en onze inwoners reizen ook veel mensen van  Oost Nederland naar (gebieden rondom) Amsterdam over deze spoorlijn. Met al vrij volle wegen zoalsA1 en A27 vraagt dit nog extra om behoud en versterking van een goede dienstregeling op deze jarige Gooilijn.